قش سلول‌های فیبروبلاست پوستی و تاثیر افزایش سن بر آنها :ناحیه ی اپیدرم پوست هر لحظه در حال هموستاز بوده و به صورت طبیعی، تنها ۴ هفته طول می‌کشد که اپیدرم جدید رشد کند تا جای اپیدرم قدیمی را بگیرد.
ولی عوامل متعددی می‌توانند سرعت رشد پوست را تحت تاثیر قرار دهند. تاثیر این عوامل می‌تواند موجب بروز پیری و کند شدن رشد در پوست شخص گردد.
پیری پوست را می‌توان به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم بندی نمود:
پیری به دلیل عوامل داخلی نوعی پیری ارثی است. در واقع، این ژن‌های شخص است که تعیین می‌کند چین و چروک و تورفتگی و افتادگی پوست چگونه و در چه زمانی بوجود آید. در رابطه با عوامل ارثی و داخلی نمی‌توان کار زیادی انجام داد به جز آن که از روش‌های پرکننده ی پوست و یا جراحی برای کشیدن پوست استفاده شود.
پیری به دلیل عوامل خارجی می‌تواند منشاهای متفاوتی داشته باشد که اغلب به نوع زندگی شخص بستگی دارد. از بعضی از این عوامل می‌توان به تابش اشعه ی UV به صورت، نوع تغذیه، نحوه ی محافظت از پوست، سطح استرس، بیماری‌های درگیر کننده ی پوست، هورمون‌ها، جذب مواد غذایی و فعالیت‌های فیزیکی اشاره کرد. تغییر در سبک زندگی موثرترین روش در کاهش تاثیر عوامل محیطی و درمان ضایعات بوجود آمده است. تابش بیش از اندازه ی نور خورشید با ایجاد رادیکال‌های آزاد در بافت‌های پوستی می‌تواند باعث تخریب کلاژن و الاستین پوستی شود. تخریب پروتئین‌های شکل دهنده ی پوست در اثر تابش نور خورشید می‌تواند به ایجاد چین و چروک در پوست منجر گردد. استعمال دخانیات و آلودگی هوا نیز همانند تابش بیش از اندازه ی نور خورشید می‌تواند با ایجاد رادیکال‌های آزاد در بافت پوست موجب پیری زودرس آن شود. التهاب و عفونت بدن، کاهش سلول‌های تولید کننده ی چربی با گذشت زمان، به هم خوردن تعادل هورمونی به خصوص برای هورمون‌های مترشحه از هیپوفیز، تیروئید و غدد فوق کلیوی، قطع ترشح هورمون‌ها یی مانند هورمون‌های جنسی در خانم‌ها و عدم تعادل سیستم ایمنی و یا مهار سیستم ایمنی از سایر علل خارجی برای پیری زودرس پوست هستند. تغذیه ی بد، رژیم پرکالری، استفاده زیاد از مواد قندی، نشاسته‌ای و چربی نیز می‌توانند از عوامل مختلف بروز علائم پیری در پوست باشند.
استفاده از تغذیه ی مناسب، رژیم کم کالری و افزایش سهم میوه و سبزیجات در رژیم غذایی می‌تواند تاثیر بسزایی در جوان ماندن پوست شخص داشته باشد. هرچند که تغییر در برخی از عوامل خارجی امکان پذیر بوده و باعث افزایش طول عمر پوست فرد می‌گردد ولی تغییر برخی از شرایط داخلی خارج از اراده ی شخص بوده، در نتیجه پیری پوست امری اجتناب ناپذیر می‌نماید و استفاده از روش‌های علمی در کنار پرهیز از توجه به تبلیغات غیر علمی ضمن کاهش اثرات نامناسب پیری پوست هزینه‌های درمانی را نیز کاهش خواهد داد. یکی از بارزترین اتفاقاتی که موجب بروز علائم پیری در پوست ، بدون در نظر گرفتن عامل بوجود آورنده ی آن می‌شود، کاهش تولید پروتیئن‌های کلاژن و الاستین در بافت‌های پوستی است. بنابراین سلول‌های فیبروبلاست به عنوان اصلی‌ترین و تنها سلول ترشح کننده ی کلاژن و الاستین پوستی نقش مهمی در بروز علائم پیری در پوست می‌تواند داشته باشد. این کاهش در تولید پروتئین‌های پوستی به دو دلیل ممکن است اتفاق بیفتد، پیری و خستگی سلول‌های فیبروبلاستی موجود در پوست و کاهش تعداد این سلول‌ها به واسطه ی افزایش سن. ترمیم یک بافت و در سطح میکروسکوپی ترمیم سلول‌های از دست رفته معمولا از دو طریق صورت می گیرد:
۱) تکثیر سلولی
۲) تمایز سلول‌های بنیادی به سلول مورد نظر. مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که سلول‌های فیبروبلاستی هرچند از قدرت تکثیری بالایی برخوردار هستند ولی بعد از گذشت چندین بار تقسیم دچار نوعی خستگی شده و دیگر قادر نیستند تکثیر پیدا کنند.
بنابراین در پوست طبیعی، سلول‌های فیبروبلاستی بعد از چندین بار تقسیم باید با سلول‌های تازه جایگزین شوند. دیده شده است که پوست نیز مانند سایر اعضای بدن دارای سلول‌هایی است که همانند سلول‌های بنیادی بوده و ضمن تکثیر خود می‌توانند به سایر سلول‌ها مانند سلول‌های اپی تلیالی، شاخی و فیبروبلاستی تمایز یابند. بنابراین در بافت پوست تکثیر خود سلو‌های فیبروبلاستی و همچنین تمایز سلول‌های بنیادی پوستی به سلول‌های فیبروبلاستی اصلی‌ترین سازوکار برای ترمیم پوستی می باشد. اما گذشت زمان و افزایش سن با خسته کردن سلول‌های فیبروبلاستی و همچنین کاهش تعداد سلول‌های بنیادی می‌تواند باعث کاهش تعداد این سلول‌ها و یا عملکرد طبیعی آنها شده که این امر خود منجر به کاهش تولید پروتیئن‌های لازم برای بازسازی پوست می گردد و در نتیجه پوست پیر می شود.
هر چند بدن برای جبران این نقص و افزایش ترمیم پوستی از تمایز سلول‌های مزانشیمی گردش خون به سلول‌های فیبروبلاستی استفاده می‌کند ولی چنانچه ذکر شد این سلول‌ها به جای کلاژن نوع یک که برای ترمیم پوست مناسب‌تر است کلاژن نوع سه را ترشح کرده و کلاژن نوع ۱ را در مقایسه با سلول‌های فیبروبلاست پوستی بسیار کمتر ترشح می‌کنند . بنابراین جایگزینی سلول‌های فیبروبلاستی با منشا پوستی اثر بهتری در کاهش علائم پیری پوست خواهد داشت.
هرچند بدن برای جبران این نقص و افزایش ترمیم پوستی از تمایز سلول‌های مزانشیمی گردش خون به سلول‌های فیبروبلاستی استفاده می‌کند ولی چنانچه ذکر شد این سلول‌ها به جای کلاژن نوع یک که برای ترمیم پوست مناسب‌تر است کلاژن نوع سه را ترشح کرده و کلاژن نوع ۱ را در مقایسه با سلول‌های فیبروبلاست پوستی بسیار کمتر ترشح می‌کنند . بنابراین جایگزینی سلول‌های فیبروبلاستی با منشا پوستی اثر بهتری در کاهش علائم پیری پوست خواهد داشت.
